Parę dni temu trafiłem na blogu Koła Naukowego Wzornictwa ASP Katowice na krótki tekst pt. „Jak wykorzystać projektanta”. Autor przytacza poniżej cytowany fragment regulaminu konkursu organizowanego przez Wrocławską Filharmonię wraz z firmą meblarską Hostal. Konkurs polegał na zaprojektowaniu mebla inspirowanego instrumentem muzycznym, a w nagrode organizator zrealizuje nagrodzony mebel i przez rok będzie prezentował mebel w instytucji publicznej z podaniem wszelkich danych związanych z jego powstaniem. A oto wspomniany zapis:
§ 9
Wybór prac i ogłoszenie wyników
(…)
4.Z chwilą ogłoszenia wyników konkursu na Organizatora przechodzą nieodpłatnie w całości autorskie prawa majątkowe do nagrodzonego dzieła. Przeniesienie praw następuje bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych i obejmuje w szczególności następujące pola eksploatacji:-utrwalanie i zwielokrotnianie dzieła, wytwarzanie dowolną techniką ( w tym drukarską, zapisu magnetycznego, reprograficzną i cyfrową) egzemplarzy utworu:
-wprowadzanie do obrotu, użyczanie i najem oryginału albo egzemplarzy;
-publiczne wystawianie, wyświetlanie, odtwarzanie, nadawanie i udostępnianie dzieła w sposób umożliwiający każdemu do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w tym zamieszczanie dzieła na stronie internetowej Organizatora.
Mebel według nagrodzonego projektu może być produkowany i wprowadzony do obrotu za zgodą Organizatora.
Zanim zaprezentuje opinię współpracujacego z nami prawnika Grzegorza Szudego, zacytuje jeszcze autora wpisu na blogu. „Czyli twój projekt, mogą wyprodukować i słono na nim zarobić. A ty masz co za to? W regulaminie nie wspomniano nawet o tym, że będzie sygnowany nazwiskiem projektanta. Nie wiem czy to jest jeszcze śmieszne czy już żałosne.”
A teraz czas na kilka cennych uwag naszego specjalisty.
Przede wszystkim należy stwierdzić, że wskazany zapis znajduje się w regulaminie konkursu. Dlatego przejście majątkowych praw autorskich nastąpi dopiero w momencie zawarcia z autorem – zwycięzcą konkursu odrębnej umowy w formie pisemnej pod rygorem nieważności, w której autor zobowiąże się do przeniesienia autorskich praw majątkowych. Sprawą odrębną jest, czy organizator konkursu mógłby zmusić autora – zwycięzcę konkursu do zawarcia takiej umowy. Trzeba bowiem zaznaczyć, że dopiero zawarcie tej umowy może stanowić podstawę do swobodnego dysponowania prawami autorskimi przez organizatora konkursu.
Co do kwestii wynagrodzenia – ponieważ przeniesienie praw jest nieodpłatne, autorowi nie przysługuje prawo do wynagrodzenia. Innymi słowy traci on autorskie prawa majątkowe na rzecz nabywcy i nie może uzyskać z tytułu ich wykorzystywania żadnego wynagrodzenia. Jest jednak pewna luka – tworzy ją art. 44 prawa autorskiego, który stanowi że autor w przypadku „rażącej dysproporcji” pomiędzy wynagrodzeniem a korzyściami uzyskiwanymi przez nabywcę autorskich praw majątkowych, może domagać się podwyższenia wynagrodzenia. W doktrynie pojawił się pogląd, aczkolwiek podkreślić należy – bardzo odosobniony, że przepis ten miałby zastosowanie również w przypadku gdyby wynagrodzenie autora było równe 0 zł. Dlatego też trzeba pamiętać, że w praktyce żądanie wynagrodzenia na tej podstawie może okazać bezskuteczne.
Co do praw osobistych, sprawy zaznaczenia autorstwa – jest to autorskie prawo osobiste, którego nie można przenieść ani się go zrzec. Tym samym autor zwycięskiej pracy będzie miał prawo do uwidocznienia swojego autorstwa na każdym egzemplarzu utworu (każdym meblu). Organizator konkursu nie będzie mógł również dowolnie przerabiać mebla jako, że prawo do integralności utworu również należy do praw osobistych autora.
Autorem porad prawnych jest Grzegorz Szudy.
grzesiek.szudy@gmail.com
Dziękujemy!
