Pewna Pani zleciła mi zrobienie zdjęć jej nowego projektu, podpisaliśmy nawet coś w rodzaju umowy o dzieło. Zamówienie wykonałem, poprosiła o drobne poprawki, które również wykonałem. Pani już więcej się nie odezwała – przelała wynagrodzenie i opublikowała moje zdjęcia na swojej stronie internetowej. Po miesiącu zadzwoniła do mnie i powiedziała, że zdjęcia jej się jednak nie podobają, są jakieś wady, i że w takim razie żąda zwrotu pieniędzy. Czy ma do tego prawo?
Bazując na przedstawionym stanie faktycznym, można stwierdzić, iż Pani X chciała skorzystać z prawa odstąpienia od umowy wynikającego z zaistnienia usterek zamówionego utworu. Jednak taka możliwość obwarowana jest kilkoma warunkami, których Pani X wydaje się nie dopełniła.
Po pierwsze, żeby móc skorzystać z prawa odstąpienia, zamawiający musi najpierw wyznaczyć twórcy odpowiedni termin do usunięcia wad dzieła. Dopiero po bezskutecznym upływie takiego terminu, zamawiający może od umowy odstąpić (lub żądać obniżenia wynagrodzenia).
Po drugie, podstawy na które powołuje się odstępujący, muszą być obiektywne. Taka wada dzieła nie może być kwestią gustu, zmieniającej się mody czy niespełnienia oczekiwań estetycznych zamawiającego.
Po trzecie, Pani X nie może odstąpić od umowy, jeżeli wady dzieła są wynikiem okoliczności, za które twórca nie ponosi odpowiedzialności.
Po czwarte, Pani X nie może żądać zwrotu całej zapłaty, ponieważ twórca zachowuje w każdym razie prawo do otrzymanej części wynagrodzenia, nie wyższej niż 25 % wynagrodzenia umownego.
Po piąte, roszczenia zamawiającego wygasają z chwilą przyjęcia dzieła (jeżeli takiego nie było, po 6 miesiącach od dostarczenia utworu). W tym wypadku mogą zaistnieć pewne wątpliwości, ponieważ zgodnie ze stanem faktycznym, formalnego przyjęcia zamówienia nie było – „Pani X tylko zapłaciła i opublikowała dzieło”. Jednakże można domniemywać, iż rozpowszechnienie dzieła jest formą jego przyjęcia. Na przyszłość należy jednak pamiętać, żeby kwestie przyjęcia dzieła uregulować w umowie (np. przyjęcie następuje w chwili zapłaty wynagrodzenia albo w ciągu trzech dni od doręczenia utworu zamawiającemu).
Po szóste, odstąpienie od umowy zawartej na piśmie powinno również nastąpić na piśmie, a nie przez telefon.
Podstawa prawna: art. 55 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
—
Prawy Czwartek to rubryka z poradami prawnymi udzielanymi przez kancelarię lawmore. Jeżeli masz pytania to pisz śmiało na adres: aleksandra.maciejewicz@lawmore.pl.
lawmore to usługi i doradztwo prawne dla twórców, artystów i młodych przedsiębiorców. Specjalizują się w prawie własności intelektualnej (szczególnie prawie autorskim) i e-commerce. Działają po to, by twórcy, oprócz świadomości jakie prawa im przysługują, byli twórcami niezależnymi od rynkowych niepewności.
